Basy W Akordeonie 

Czy wiesz, że basy w akordeonie mogą Cię wiele nauczyć? Tak, nie pomyliłem się. Kiedy poznasz, a przede wszystkim, kiedy zrozumiesz schemat rozmieszczenia basów, sporo zagadnień, stanie się proste, oczywiste i pomocne.

Zaczynamy

Na potrzeby tego artykułu przyjmijmy, że (uwaga: mistrz painta nadchdzi):

to są rzędy pionowe

Rząd 1 – basy pomocnicze pojedyncze tercjowe  (tercja od  toniki) to że są pojedyncze nie oznacza, że gra tylko jeden dźwięk, bo to zależy od ilości chórów w akordeonie. Jeżeli Twój akordeon jest 4 chórowy i włączysz wszystkie 4, to będą grały 4 dźwięki po naciśnięciu guzika z tego rzędu, ale na jednej wysokości dźwięku. Innymi słowy, jeżeli naciśniesz guzik z rzędu pomocniczych np E (ten co jest pomocniczym od guzika C), to zagrają wszystkie dźwięki E, na tylu chórach ile włączysz.

W zapisach nutowych, można spotkać np taki zapis C/E.
Mniejsze akordeony, często nie posiadają tego rzędu basów.

Rząd 2 – basy pojedyncze podstawowe – podstawowe, nasza Tonika czyli podstawowy akord tonacji. Patrząc z boku widać, że to właśnie drugi rząd jest naszym podstawowym. Jego używa się najczęściej, grając przeważnie 4 palcem po tym rzędzie. W tym rzędzie, w zależności od wielokości akordeonu, znajduje się kilka guzików z wyżłobieniami. W miektórych akordeonach są to wklęśnięcia na guziku, w innych wyżłobienia, a bywają też mieszane. Te oznaczenia są niezbędne, do odnalezienia się lewą ręką w guzikach basowych.
Tak jak w poprzednim rzędzie, gra tutaj tylko dźwięk na jednej wysokości, czyli, jak wciśniesz guzik z tego rzędu A, to zagrają wszystkie tylko A, z tylu chórów ile włączysz.

Rząd 3 – basy akordowe durowe – w tym rzędzie gra już więcej dźwięków niż jeden. Jak zapewne pamiętasz tercjową budowę akorów, akord durowy to tercja wielka + tercja mała. Także ten rząd to dur, czyli tercja wielka + tercja wielka.
Prościej, od oznaczonego guzika dźwięku C (dźwięk toniczny) z drugiego rzędu, tercja wielka + tercja mała, to nic innego jak dźwęki E i G, czyli 3 rząd gra dzwięki E i G. Basując wraz z basem z 2 rzędu C naprzemiennie z guzikiem z 3 rzędu, powstaje |C| i |E G|czyli klasyczny C-dur
PS1. |E G| te 2 dźwięki grają przez naciśnięcie 1 guzika
PS2. Jeżeli włączysz wszystkie chóry, np w 4 chórowych basach, po naciśnięciu 1 guzika zagra 8 dźwięków! Dlatego tak ważna jest kompresja akordeonu.

W zapisach nutowych spotkasz C, C-dur lub C major

Rząd 4 – basy akordowe molowe – akord molowy składa się także z dwóch tercji. Tercja mała + tercja wielka. I tak jak wyżej, w 4 rzędzie od C, zagrają więc dźwięki Es (tercja mała) i G (tercja wielka). Czyli grając podstawą C z 2 rzędu, powstaje|C| i |Es G|czyli klasyczny C-mol
PS. |Es G| te 2 dźwięki grają też po naciśnięciu 1 guzika

W zapisach nutowych: c, c-mol, C minor

Rząd 5 – basy akordowe septymowe – septymowe od dźwięku tonicznego czyli na przykładzie skali C, to klasyczny C7. Czyli po naciśnięciu tego guzika (5 rząd) w tonacji C, pojawi się na pewno dźwięk B który w gamie C dur jest septymą.

W zapisach nutowych: C7, C-dur7, C major7

Rząd 6 – basy akordowe zmniejszone – ten rząd występuje przeważnie w akordeonach 48, 72, 96, 120-basowych, czyli klasyczna 60-kta, i 80-tka nie ma tego rzędu. Szczerze mówiąc, nie jest on aż tak niezbędny do muzykowania w domu. Napisałem o akordach zmniejszonych dość obszerny artykuł poparty filmami wideo, dostępny na stronie https://akademiamuzykanta.pl/akordy-zmniejszone/

W zapisach nutowych: C zm, C0. Akordy ta składają się z tercji małej + tercja mała C zm, a nawet przy C0 (C zero) tercja mała+ tercja mała+ tercja mała

Na koniec obejrzyj krótki film, na którym tłumaczę ogólnie basy w akordeonie:

Na basach w akordeonie, nie przewidziano np akordów c-mol7, czy c-mol6, i wiele innych, które też są czasem używane. Akordy molowe septymowe, używane są bossa-novach , w utworów jazzowych. Jest sposób, żeby je wygodnie zagrać na basach.
Są akordeony, które posiadają jeszcze jeden rząd basów pomocniczych pojedynczych kwintowych. Czyli jak w przypadku tercjowych (w tonacji C), C/E tak z kwintą będzie można zagrać C/G. Wtedy po poznaniu nazw guzików basowych, jest jeszcze większe pole do popisu, do basowych solowych improwizacji 😉

Skoro doczytałeś aż tutaj, to znaczy, że chcesz się uczyć grać na akordeonie, a basy stanowią dla Ciebie grubszą niewiadomą. Kiedy uświadomisz już sobie, że chcesz przegrać życie na akordeonie, warto jest uczyć się na poważnie gry na tym instrumencie.

Akademia Muzykanta ma dedykowany kurs, jak grać na basach akordeonu. Jest on od zupełnych podstaw, aż do momentu aż każdy stanie się prawdziwym „basistą akordeonowym”.

Pozdrawiam